▲

Kwartaalbladen » 1999 (jaargang 40) » No. 3 » pagina 74-80

Gerard Cornelis van Balen Blanken (1852-1939)

Gerard Cornelis van Balen Blanken werd geboren op 8 september 1852 in Benningbroek als eerste kind van zijn gelijknamige vader, die geneesheer was in dat dorp, en Yda Lanser. Na de lagere school, die hij in Benningbroek afliep, volgde een kostschool in Medemblik. Daar deed hij, 17 jaar oud, een examen, dat hem toegang gaf tot de opleiding voor officier van gezondheid bij de Marine. Zijn studie deed hij in Amsterdam, werd assistent verloskunde bij prof. Lehmann en kwam tot de conclusie dat zijn toekomst niet op zee lag, maar op de vaste wal.
Zijn bestuurlijke kwaliteiten kwamen toen al naar voren; zo was hij o.a. voorzitter van het Studenten Letterkundig Genootschap. Na de afronding van zijn studie heeft hij zich in 1880 voor de (toen forse) som van ƒ 5850,= uit militaire dienst vrijgekocht en vestigde hij zich op 14 mei 1880 als huisarts te Spanbroek, waarna hij een week later, op 10 juni, te Alkmaar trouwde met Neeltje Lels. In Spanbroek werd hij tevens tot gemeentearts aangesteld. Hij bouwde daar een grote reputatie op, ook als tanden- en kiezendokter. Ruim 46 jaar stond hij zo de streekbevolking bij.
In 1926, 74 jaar oud, legde hij zijn praktijk meer en verhuisde naar de oude pastorie in Bovenkarspel, waar hij nog 13 jaar genoeglijk woonde. Op 3 juli 1939 overleed hij, ruim 86 jaar oud. Hij werd begraven te Spanbroek in het graf bij zijn ouders en zijn jong overleden tante Bernardina Catharina (1820-1844). Zijn echtgenote stierf enkele maanden later te Amsterdam.

Dokter van Balen Blanken heeft zeer veel voor ons gewest betekend. Dat begon al kort na zijn vestiging in Spanbroek. Voor zijn ontspanning richtte hij toen de kolfsociëteit "De Vier Eenen" op. Hieruit groeide later de Kon. Nederlansche Kolfbond, waarvan hij voorzitter werd en bij zijn afscheid ere-voorzitter. Professioneel was hij de initiator tot de oprichting van de Ziekenverpleging voor Hoorn e.o. "De Villa", waardoor Hoorn over een eigen hospitaal kwam te beschikken. Hij was er voorzitter van tot kort voor zijn dood. Later was hij ook betrokken bij de nieuwbouw van het ziekenhuis te Alkmaar. Daarnaast was hij bijna 40 jaar secretaris van het district West-Friesland van het Witte Kruis. Ook was hij jarenlang voorzitter van de afdeling Noord-Holland van de Maatschappij tot Bevordering van de Geneeskunde.
Maatschappelijk speelde hij ook een belangrijke rol. Zo werd hij voorzitter van de afdeling Opmeer e.o. van de Hollandsche Maatschappij voor Landbouw, in welke functie hij o.a. de Landbouwtentoonstelling naar Opmeer wist te krijgen. Ook kreeg hij gedaan dat er, zonder concessie, op de lijn Wognum-Schagen tijdelijk een trein kwam te rijden, waarvoor hij persoonlijk de verantwoordelijkheid op zich moest nemen door o.a. zelf de spoorkaartjes, voorzien van zijn naam, uit te geven.
Cultureel heeft hij in zijn omgeving als organisator en regisseur van openluchtspelen een grote reputatie opgebouwd. Hij was een groot redenaar, die graag voor de vuist weg sprak. Vooral de historie en taal van ons gewest hadden zijn grote liefde. Hij schreef eenacters in ons dialect, maar ook artikelen en gedichten, hield lezingen en voordrachten, ook voor de radio, en werd hoofd-redacteur van de bundel van het Historisch Genootschap Oud West-Friesland, nadat dit in 1924 mede door zijn inzet was opgericht met hemzelf als eerste voorzitter. Kort voor zijn overlijden legde hij deze functie neer, waarna hij tot erevoorzitter werd benoemd.
Voor zijn vele verdiensten op velerlei gebied is dokter van Balen Blanken tenslotte benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau.
Een herinnersingplaquette is omstreeks 1940 aangebracht in het (oude) raadhuisje van Spanbroek.

Gerard Cornelis van Balen Blanken

Kwartierstaat

gen. I.

1. Gerard Cornelis van Balen Blanken, huisarts, geb. Sijbekarspel 8-9-1852, overl. Bovenkarspe1 3-7-1939,
tr. Alkmaar 10-6-1880
Neeltje Lels, geb. Zijpe 5-12-1852, aan de Groote Sloot, overl. Amsterdam 24-12-1939, d.v. Folkert Lels, landbouwer, makelaar, en Aaltje Schenk.

gen. II.

2. Gerard Cornelis van Balen Blanken, heel- en verloskundige, geb. Wognum 8-12-1827, overl. Benningbroek 31-1-1903,
tr. Zijpe 18-10-1851
3. Yda Lanser, geb. St. Maartensbrug (Zijpe) 24-11-1828, overl. Benningbroek 26-5-1887.

gen. III.

4. Gerard Cornelis van Balen Blanken, N.H.-predikant, geb. Purmerend 5-1-1788, overl. Wognum 28-11-1856,
tr. Leiderdorp, in de pastorie 19-2-1811
5. Anna Susanna Mahlstede, geb./ged. Bemmel 15/17-5-1789, overl. Wognum 12-11-1848.
NB. Dooppeet van Gerard Cornelis was de heer Gerard Cornelis Blanken, Commies van het Cabinet en Cassier van zijn Doorl. Hoogheid den Heere Prince Erfstadhouder.
6. Joost Lanser, aannemer van publieke werken, dijkgraaf der Zijpe, geb. Sliedrecht 24-10-1803, overl. St. Maartensbrug (Zijpe) 12-3-1872,
tr. Zijpe 7-9-1828
7. Maartje Blaauboer, geb. Zijpe 14-3-1811, overl. St. Maartensburg (Zijpe) 9-5-1869.

gen. IV.

8. Bernardus Arnoldus van Balen, vroetschap, wethouder, schout, ged. Den Haag 28-5-1755, overl. Purmerend 19-5-1829,
tr. Purmerend 29-4-1784
9. Johanna Cristina Plemper, geb. Woerden 6-2-1763, overl. Purmerend 19-7-1798.
10. Jacobus Henricus Mahlstede, NH-predikant, ged. Zwolle 4-10-1756, overl. Leiderdorp 17-10-1834,
o.tr. Amsterdam 18-4-1788
11. Johanna Petronella Blinkvliet, ged. Amsterdam, Amstelkerk 11-12-1757, geb. op de Prinsengracht, overl. Leiderdorp 14-5-1835.
12. Johannes Lanser, schepen/burgemeester, heemraad, ouderling, geb./ged. Sliedrecht 10/16-3-1766, overl. Sliedrecht 13-4-1847 als Hannes, tr. (imp.) Sliedrecht 22-4-1791
13. Pietertje Ka1is, geb./ged. Sliedrecht 25/31-5-1767, overl. Sliedrecht 12-3-1846.
14. Gerrit Blaauboer, landman, burgemeester 1828/1840, ged. Zijpe 19-12-1784, overl. St. Maartensburg 5-7-1841,
tr. Gerecht Zijpe/kerk St. Maartensbrug 15-5-1808
15. Yda 't Hart, ged. Zijpe 3-12-1786, overl. St. Maartensbrug 17-5-1856.

gen. V.

16. Pieter Gerard van Balen, boekhandelaar/uitgever, ged. Den Haag 5-5-1726, overl. Kleef? na april 1767,
tr. Den Haag in Hoogduitsche Kerk 26-5-1749
17. Johanna Maria van Blanken, ged. Arnhem 1-5-1722, overl. ?
18. Jan Plemper, te Woerden, wednr. van Jannetje van Assum,
o.tr. Amsterdam 9-1-1761 (acte om te trouwen te Terra? onder Utrecht).
19. Johanna Margareta Bramis (Branees), jd. op de Lindegracht.
20. Henricus Mahlstede, conrector der Latijnsche School, geb. ca. 1730/35, begr. Zwolle in Michaelikerk 14-12-1795,
tr. Arnhem 7-5-1752 (beiden lid der Waalsche Gemeente)
21. Maria Baeurepere, jd. van Arnhem, geb. ca. 1730/35, overl. Zwolle in Binnengasthuis 13-10-1814.
22. Nicolaas Blinkvliet, ged. Aalsmeer 27-8-1719, wnd. in de Kalverstraat, Amsterdam,
otr. Amsterdam 30-11-1752
23. Clara Baert, ged. Amsterdam, Amstelkerk 16-1-1727, jd. op den Amstel, geass. door Hendrik v.d. Voort, Amsterdam, ouders overl.
24. Teunis Lant/sser, ged. Naaldwijk (Sliedrecht) 5-4-1733,
tr. imp. Sliedrecht 8-4-1757 (onvermogen)
25. Cornelia van Asperen, ged. Naaldwijk (Sliedrecht) 18-8-1726.
26. Arij Kalis, ged. Naaldwijk (Sliedrecht) 29-1-1730, wednr. van Maria Empelman,
tr. imp. Sliedrecht 2-10-1761 (2x ƒ 3.-.-)
27. Maria Teeuw, ged. Naaldijk (Sliedrecht) 16-10-1740.
28. Jochem Gerritsz. B1aauboer, commandeur walvisvaart 1775/1786, wolkoopman, 1e secretaris, schepen, heemraad en hoofdingeland der Zijpe, ged. Schagerbrug (Zijpe) 5-4-1746, overl. St. Maartensbrug (Zijpe) 10-6-1815, wednr. van Geertje Rens Jongerling,
tr. Callantsoog 27-11-1774
29. Neeltje Adriaans Mooy, ged. Callantsoog 21-4-1748, overl. St. Maartensbrug (Zijpe) 2-1-1823, eerder wed. van Jan Regter.
30. Willem 't Hart, zeeman, commandeur walvisvaart 1775/1776, koopvaardijkapitein op West-Indië tot 1803, koopman, geb. St. Maartensbrug (Zijpe) 2-9-1750, overl. St. Maartensbrug (Zijpe) 8-12-1830,
o.tr. imp. Zijpe 17-11-1775 (2x ƒ 3.-.-).
31. Maartje Pieters Quantes/Kwantes, ged. Oterleek 28-9-1755, overl. St. Maartensbrug (Zijpe) op "Brandwijk" 17-6-1817.

gen. VI.

32. Hermanus van Balen, bode der Heren der Staten van Holland en West-Friesland, ged. Woudrichem 19-10-1687, overl. Den Haag 11 of 16-5-1749,
o.tr. Den Haag 14-10-1714, tr. Rotterdam
33. Cornelia Coutermans, geb./ged. Zevenbergen 22/25-4-1688, overl. Den Haag 30-9-1753.
34. Wolpherdus Bernardus Blanken, predikant, geb. Leiden 9-12-1696, overl. Amerongen 10-5-1728,
tr. Arnhem, Grote Kerk 2-8-1721
35. Anna Aemilius, jd. van Nw. Beijerland, wnd. in Nederduytsche Collegie, Leiden.
36/37. Geen verdere gegevens bekend.
38. Johannis Bramis te Woerden tr.
39. Johanna Cristina van Huijsen.
40/43. Geen verdere gegevens bekend.
44. Izaak Blinkvliet, Schout van Aalsmeer, tr. ca. 1710/11
45. Lucia Doublet.
46. Jacob Baert, o.tr. Amsterdam 3-12-1723, overl. Amsterdam 1-1-1733 aan de Princegracht over der Amstel, imp. ƒ 8,=, begr. in de Oude Kerk,
o.tr. Amsterdam, in de Walekerk 3-12-1723
47. Petronella Engels, 28 jr., jd. in de Hartestraat, geass. met moeder, overl. Amsterdam 13-12-1732 op de Haarlemmerdijk voorbij de Binnen-Oranjestraat, imp. ƒ 15,=, begr. in de Walekerk.
48. Pieter Jansz Lanssert, tr.
49. Lijsje Hendriks van Hees.
50. Cornelis Cornelisz van Asperen, tr.
51. Susanna Berk.
52. Joost Ariensz Kalis, tr.
53. Grietje Teunisd. Kroos.
54. Andries Claasz Teeuw, tr.
55. Teuntje Hendriks Bijkerk.
56. Gerrit Blaauboer, marktschipper op Alkmaar, cramer en bierstalhouder, geb. Zijpe 1698/99, doopsgezind, overl. polder E, aan de Groote sloot, Zijpe 26-12-1752,
tr. ca. 1722
57. Guurtje Cornelis Band, overl. Zijpe ca. 1735.
58. Adriaan Mooy, tr.
59. NN.
60. Adriaan Teunisz 't Hart, zeeman te Callantsoog, tr.
61. Maartje Willems Kes, d.v. Willem Symons Kes, boer.
62. Pieter Jansz Quantes, onderwijzer, jm. tot Benningbroek, geb. in de Schermeer, ged. Oterleek 4-12-1729,
tr. Oterleek 30-3-1752 (imp. ƒ 3,= voor de bruid)
63. Yda Pietersd. Back.

gen. VII.

64. Mat(t)hijs Jansz. van Balen, ged. Woudrichem 20-6-1638, schepen, diaken/ouderling, lid voermansgilde, overl. 15-7-1694 of 25-11-1696, eerder wednr. van Adriana Jans de Vroe,
tr. Woudrichem 31-5-1682
65. Pietertje Ariens Verschoor, jd. van Sleeuwijk.
66. Johannis Coutermans, jm. van Steenbergen, tr. Zevenbergen 18-11-1685
67. Johanna Boterpot, jd. te Gorinchem.
68. Gerardus Blanken, jm. van Leiden,
o.tr. Den Haag 9-5-1694
69. Catharina Bacherus, geb. Den Briel, ged. Den Haag 25-10-1671.
70. Robertus Aemilius, predikant en regent vant Nederduytsche Collegie Theologie, Leiden, geb. Oud-Beijerland 24-1-1668, overl. Leiden 19-3-1729,
tr. 1. (hertr. Leiden 1711 en 1721)
71. Johanna Maria Hasius, overl. vóór 1711.
92. Johannes Alexander Baert tr.
93. Clara de Hont
94. Pieter Engels, koopman, 38 jr., jm. van Aken, wnd. aldaar, tr. Amsterdam 4-5-1685
95. Eleonora Libert, 28 jr., jd. van Rijssen, overl. Amsterdam 6-5-1730, wed. op de Prinsegracht bij de Amstel, imp. ƒ 8,=, begr. in de Walekerk; ouders overleden.
100. Cornelis Baerends van Asperen ? , tr.
101. NN.
104. Arie Willemsz Calis tr.
105. Marigje Joosten van Naaldwijk.
108. Claas Boudewijnsz Teeuw tr.
109. Ariaantje Andriesse van Rees.
112. Jochem Gerritsz Blaauboer, begr. St. Maarten 1710, beurtschipper op Alkmaar, z.v. Gerrit Ptrz. Blaauboer (Alderwegen) van Wieringerwaard en Trijn Corn. Vilten, tr.
113. Aaf Gerrits Blanckman 1670-1710, d.v. Gerrit Pietersz Blanckman, kooiker en boer in de Zijpe, en Anna Pieters.
114. Cornelis Jansz Bontes tr.
115. NN.
120. Theunis 't Hart, commandeur, tr.
121. NN.
124. Jan Pietersz Quantes, jm. uit de Schermeer, schoolmeester (en koster) aan de Noordervaart, Zd.zijde der kerk na 't Seggelis,
tr. Oterleek 9-1-1729
125. Maartje Jans Boom, jd. van Quadijk.
126. Jan Quantes, tr.
127. NN.

gen. VIII.

128. Jan Matthijsz van Balen, schepen, ouderling, geb. ca. 1600, wednr. van Susanna Jacobs van Appeltern,
tr. 2. Woudrichem 4-7-1736
129. Geertien Cornelisd. Bijl, van Giessen.
138. Wolfert Bacherus, schrijver van raadspensionaris Johan de Witt,
o.tr. Den Haag 24-3-1658
139. Susanna Oort.
140. Gerardus Aemilius, predikant, geb. Groningen ca. 1636, overl. Oud-Beijerland mei 1701.

gen. IX.

256. Matthijs Helmichsz, schepen van Woudrichem, mogelijk z.v. Helmich Jansz, geb. ca. 1532, heemraad in 1560 van Rijswijk (Brabant),
tr. ca. 1600
257. Elisabeth van Persijn, wed. van Jan Jonckersz van Balen.

Kinderen van "onze dokter", allen geboren te Spanbroek:

1. Gerard Cornelis geb. 1-6-1881, tr. Utrecht 30-9-1913
Anna Petronella van der Pol uit Utrecht. Hieruit 4 kinderen.
2. Alida Nelly Yda geb. 2-7-1882, overl. Spanbroek 26-10-1890.
3. Yda Susanna Elisabeth geb. 29-1-1885, tr. Den Haag 11-5-1916
Sjoerd Wilhelm Wegener Sleeswijk uit Lemmer. Hieruit 1 kind.
4. Nelly geb. 20-8-1887, overl. Spanbroek 11-10-1887.
5. Nelly geb. 19-1-1889, tr. Hoorn 13-5-1911
Cornelis Antonius Soeters uit Amsterdam. Hieruit 4 kinderen.

De gelijknamige zoon en kleinzoon van de dokter waren, evenals diens vader, ook arts.

Lit.:
Dokter in West-Friesland: B.W.E. Veurman 1963; Stolphoevereeks.
Familieoverzicht fam. van Balen Blanken: Westfriese Geslachten IV, 1964.
Geslachtslijst fam. van Balen Blanken: G.C. van Balen Blanken, 1964.
Repertorium Ned. Herv. predikanten tot 1816: F.A. van Lieburg, 1996.
Jaarbundel West-Friesland Oud en Nieuw nr. 14. 1940.

J.W. Joosten,
Alkmaar.

---

© 1954-2024 | Westfriese Families | E-mail | Sitemap
"Die zijn voorgeslacht niet eert, is zijn eigen naam niet weerd."